بیاید با هم بریم داخل چادر آسماننمای شباهنگ، مجری شباهنگ با اشارهی لیزر، هفت ستاره درخشان را روی سقف نشان میدهد: اینا رو میبینید؟ مثل یک ملاقه غولپیکر کنار هم ایستادهان. این همون دب اکبره که بهش Big Bear یا خرس بزرگ میگن.بچهها با دقت نگاهکنید. خطوط فرضی میان ستارهها کشیده میشود و کمکم شکل یک خرس عظیمالجثه پدیدار میگردد.
صورت فلکی دب اکبر
دب اکبر از معروفترین صورتهای فلکی نیمکره شمالیه. که هفت ستاره اصلی دارد. دوبه و مراق دو ستارهی دب اکبر که حکم راهنما رو دارن و حالا کافیه خطی از اونها به سمت جلو بکشید تا به (Polaris) یا ستاره قطبی برسید. حالا مجری آسماننما نور لیزر را به سوی ستارهای کمی دورتر میبرد و مسیر فرضی را روی سقف ترسیم میکند. شما ناخودآگاه مسیر را با چشم دنبال میکنید و حس میکنید که انگار دارید از لبه ملاقه تا قلب آسمان قدم میزنید. میرید میرسید به دب اصغر و در ادامه باهاش آشنا میشیم...اما دب اکبر فقط ستاره نیست. «در شکم این خرس، گنجینههایی پنهانه… کهکشانهایی مثل M81 و M82 که میلیونها ستاره رو در دل خودشون جا دادهان. بعضیهاشون با تلسکوپ خانگی هم دیده میشن».
افسانه خرس بزرگ
یونانیها قصه جالبی درباره این خرس داشتن. میگفتن یک روز، زئوس، الههی بزرگ کالیستو را به شکل خرس درآورد و بعد اون و پسرش رو به آسمان برد. مادر شد دب اکبر، پسر شد دب اصغر… و از اون روز، همیشه کنار هم در آسمان موندن.
خرس کوچک – دب اصغر
بیاید ادامه بدیم «حالا بریم سراغ برادر کوچکتر… دب اصغر. این یکی هم مثل ملاقهست، اما کوچیکتر. مهمترین ستارهش Polaris یا همونطور که گفتم ستارهی قطبی یا ستارهی شمالی هستش.مجری آسماننما نور لیزر را روی ستارهای ثابت اشاره میکند. «پولاریس رو بهش میگن ستارهی راهنما. چون درست نزدیک به محور چرخش زمین قرار داره، همیشه توی یک نقطه از آسمان میمونه. ملوانها و مسافران قدیمی با دیدن این ستاره، مسیر شمال رو پیدا میکردن».این صورت فلکی هم مثل برادر بزرگترش است، یعنی در نیمکره شمالی هر وقت بخواهید میتوانید آن را ببینید.
ارتباط علمی و مهارتی
داخل چادر آسماننما مجری شباهنگی، با شور خاصی میگوید: «حالا فکر کنید… فقط با نگاه به چند نقطه نورانی در آسمان میتونید شمال و جنوب رو پیدا کنید. حتی میتونید فاصله تقریبی زمان طلوع یا غروب رو حدس بزنید. این یعنی ترکیب علم و طبیعت»!تصاویر روی سقف عوض میشوند و نقشههای قدیمی دریانوردان با تصویر ستارهها ترکیب میشود. اینجا همان جایی است که تاریخ، علم و هنر در هم تنیده میشوند و شما میتوانید تصویری که اجداد ما در مورد صورتهای فلکی تصور میکردند را ببینید.
فرهنگها و داستانها
جالبه بدونید که فرهنگهای مختلف
برداشتها و داستانهای متفاوتی از این دو صورت فلکی دارن. برای مثال سرخپوستان
آمریکای شمالی، دب اکبر رو گروهی شکارچی میدونستن که خرسی رو تعقیب میکنن. وقتی
به افق پاییز میرسن، خون خرس باعث سرخ شدن برگهای درختها میشه.
پایان سفر، آغاز نگاه تازه
در پایان اجرای شباهنگ چراغها آرام روشن میشوند. سقف گنبدی از ستارهها خالی میشود، ولی نگاه همه هنوز درگیر آسمان است.یادتون باشه… هر وقت آسمان شب رو نگاه کردید، دب اکبر و دب اصغر رو پیدا کنید. اونها نه تنها راهنمای شما در آسماناند، بلکه قصههایی هزاران ساله رو با خودشون حمل میکنن. آسمان پر از داستانه، و شما میتونید قصهگوهای آیندهاش باشی.
همین حالا با ما تماس بگیرید و یک سفر نجومی فراموشنشدنی را تجربه کنید!
📞02126144051